คณะเทคนิคการแพทย์ก้าวหน้า เทคโนโลยีก้าวไกล 

         พวกเราเคยได้ยินโฆษณาสินค้ากล่าวถึงสรรพคุณของสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ว่ามีฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระ หลายคนสนใจซื้อผลิตภัณฑ์นั้น ๆ จากคำโฆษณา ทั้ง ๆ ที่ยังไม่ทราบเลยว่าเจ้าอนุมูลอิสระที่กล่าวถึงนี้มันคืออะไรกัน การที่ผลิตภัณฑ์มีสารมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระมันดีอย่างไรทำไมถึงมาโฆษณาให้ผู้บริโภคทราบด้วย เรามาทำความรู้จักกับอนุมูลอิสระ สารต้านอนุมูลอิสระและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเลยดีกว่า พอเรามีความรู้เพิ่มขึ้นบ้างแล้วก็จะได้เลือกใช้หรือเลือกบริโภคสิ่งที่มีสารมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระได้เพื่อให้มีชีวิตอยู่อย่างคนมีสุขภาพดี

 อนุมูลอิสระคืออะไร

        สารอนุมูลอิสระ (free radical) เป็นอะตอม กลุ่มอะตอม หรือโมเลกุลที่มีอิเล็กตรอนอิสระหรืออิเล็กตรอนไร้คู่ (unpaired electron) อยู่ 1 ตัว หรือมากกว่าที่ชั้นนอกสุดของออร์บิทัล (orbital) ทำให้อนุมูลอิสระมีความไวต่อการทำปฏิกิริยา จัดเป็นสาร oxidant อย่างแรง ( ณรงค์ และคณะ, 2541; รัฎฐกาล, 2543) อนุมูลอิสระอาจมีประจุบวกหรือประจุลบก็ได้ ประจุเหล่านี้จะถ่ายทอดเป็นพลังงานสู่เนื้อเยื่อใกล้เคียงและสามารถเพิ่มจำนวนเป็นทวีคูณอย่างต่อเนื่องด้วยปฏิกิริยาลูกโซ่ (chain reaction) เกิดภาวะอนุมูลอิสระเกิน (oxidative stress)

อนุมูลอิสระมีผลอย่างไรต่อร่างกาย

ภาวะอนุมูลอิสระเกิน (oxidative stress) เป็นผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงภายในเซลล์ เช่น การทำลายของ DNA ภายในเซลล์ (DNA damage) การทำลายโปรตีนภายในเซลล์ (protein damage) หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงในไขมันไม่อิ่มตัว (lipid peroxidation) ซึ่งเป็นส่วนประกอบของผนังเซลล์ ทำให้เซลล์หยุดทำงาน หยุดการซ่อมแซม การทำหน้าที่ต่างๆ ของเซลล์เสียไป (Aruoma and Halliwell, 1978; Cotran, Kumar and Collin, 1999) อนุมูลอิสระเป็นปัจจัยที่สำคัญปัจจัยหนึ่งที่มีผลต่อการก่อให้เกิดพยาธิสภาพในอวัยวะต่างๆ เช่น หัวใจ ซึ่งส่งผลให้โครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะเหล่านั้นเสียไป มีงานวิจัยมากมายที่แสดงให้เห็นว่าอนุมูลอิสระนี้มีความเกี่ยวข้องกับโรคหลายชนิด เช่น โรคเส้นเลือดหัวใจอุดตัน ( coronary heart disease ) โรคมะเร็งบางชนิด และ โรคพาร์คินสัน(Parkinson disease ) (Sies, 1980) 

ทำอย่างไรจึงกำจัดอนุมูลอิสระในร่างกายได้